مکمل های ویتامین و املاح طی درمان سرطان - مجله زیبایی زندگی

این سوال بینهایت مهمی است. به این آمار توجه کنید: در سال 2008 در نشریه Clinical Oncology عنوان شد که بین 64 و 81 درصد از بیماران سرطانی، از مکمل های ویتامین یا مواد معدنی استفاده می کردند (در مقابل 50 درصد از جمعیت عموم) و بین 14 تا 32 درصد از این افراد، بعد از تشخیص سرطان، مصرف مکمل ها را آغاز نموده بودند. حتی نگران کننده تر اینکه مطالعه ای اخیر در سال 2019 نشان داد مکمل های آنتی اکسیدان منجر به کاهش احتمال نجات از سرطان سینه می شوند و می توانند انتشار سرطان ریه را تسریع کنند.

جواب سوال شما ساده است: تنها کسی که می تواند جواب سوال تان را بدهد، انکولوژیست شماست!

پیش از مصرف هر نوع مکملی باید از انکولوژیست تان سوال کنید، اما پیشنهاد می کنیم ادامه مطلب را بخوانید تا بهتر بتوانید جواب پزشک تان را متوجه شده و با هم تصمیم بهتری بگیرید.

در این مطلب به خطرات احتمالی و مزایای مصرف مکمل ها اشاره می کنیم، اما خیلی مهم است که چند نکته را بدانید: سرطان انواع بسیار زیادی دارد و حتی یک نوع بخصوصی از سرطان می تواند در افراد گوناگون، تفاوت های بسیار قابل توجهی داشته باشد. بدن هر کسی ویژگی های منحصربفرد خودش را دارد. به همین دلیل سوالی که ممکن است ساده به نظر برسد در واقع بسیار پیچیده است.

انکولوژیست شما به چه دلایلی ممکن است توصیه کند ویتامین مصرف نکنید؟

اگر انکولوژیست شما توصیه می نماید مکمل ویتامین یا املاح مصرف نکنید، دلایلی دارد. گاهی دلیل خاصی که وجود دارد ممکن است شامل حال همه افراد یا همه ویتامین ها نگردد. پس مهم است که نه تنها از پزشک تان بپرسید از مصرف چه ویتامین هایی باید خودداری کنید، بلکه باید علت آن را نیز بپرسید. برخی از دلایل اینکه پزشک تان توصیه می نماید مکمل ویتامین مصرف نکنید شامل موارد زیر می گردد:

احتمال تداخل با مزایای درمان

یکی از دلایل اصلی که انکولوژیست ها مصرف مکمل های ویتامین و املاح یا مکمل آنتی اکسیدان را توصیه نمی کنند این است که این دارو ها ممکن است اثرات شیمی درمانی یا پرتو درمانی را خنثی کنند. رادیکال های آزاد در بدن ما که توسط موادی مانند دود تنباکو، اشعه خورشید و پروسه های نرمال متابولیکی فراوری می شوند، می توانند به DNA سلول های ما آسیب بزنند (آسیب جهشی که می تواند سبب سرطان گردد). این آسیب، استرس اکسیداتیو نام دارد، زیرا واکنشی است که اکسیژن در آن دخیل است. آنتی اکسیدان هایی که توسط بدن ما فراوری می شوند و در بدن گوارش می شوند، تاثیر خود را با خنثی سازی این رادیکال های آزاد می گذارند و از آسیب اکسیداتیو جلوگیری می کنند. از این رو از سلول های ما محافظت می کنند.

آنتی اکسیدان ها می توانند مانع آسیب دیدن سلول های سرطانی توسط شیمی درمانی و پرتو درمانی شوند و ما طبیعتا نمی خواهیم از سلول های سرطانی محافظت کنیم.

این تئوری توسط مطالعه ای در سال 2019 پشتیبانی شده است. در این مطالعه، زنان یائسه ای که طی شیمی درمانی و پرتو درمانی جهت سرطان سینه از مکمل های آنتی اکسیدان استفاده نموده بودند، شانس کمتری برای اینکه بدون عود بیماری زنده بمانند داشتند و احتمال مرگ شان بیشتر بوده است (64 درصد بیشتر احتمال مرگ). در ضمن مطالعات دریافته اند مکمل های آنتی اکسیدان می توانند به گسترش (متاستاز) سرطان ریه یاری کنند.

تداخل با شیمی درمانی

مطالعاتی خصوصا در خصوص افراد سیگاری وجود دارد که در آن، افراد از مکمل ها استفاده نموده بودند و نتیجه بدتر شده بود. پژوهشی در سال 2008 نشان داد مکمل ویتامین C، تاثیرگذاری شیمی درمانی را 30 تا 70 درصد در میان بیماران دچار سرطان خون و لنفوم در شرایط آزمایشگاهی کاهش داده بود.

ویتامین C و هورمون درمانی

مطالعاتی که سلول های سرطان سینه را در آزمایشگاه مورد آنالیز قرار داده بودند دریافتند ویتامین C، تاثیرگذاری تاموکسیفن را کاهش می دهد. در این تحقیقات این طور تصور شده که ویتامین C در آپوپتوزیس که مرگ سلول های سرطانی است اختلال ایجاد می نماید.

ویتامین C و درمان هدفمند سرطان (Targeted Therapy)

درمان های هدفمند سرطان، شیوه ای جدیدتر در درمان سرطان هستند که راستا های بخصوصی را در رشد سلول های سرطانی هدف می گیرند. در مطالعات حیوانی، معلوم شد ویتامین C می تواند فعالیت ضد سرطان در درمان هدفمند با داروی Velcade (بورتزومیب) را کاهش بدهد. بورتزومیب برای افرادی که دچار مولتیپل میلوما و برخی از انواع لنفوم هستند به کار می رود.

برخی از ریسک ها و خطرات مطرح شده ممکن است بیشتر جنبه تئوریک داشته باشند. مروری در سال 2007 که روی پژوهش های مربوط به سال های 1966 تا 2007 صورت گرفت دریافت هیچ شواهدی وجود ندارد که مکمل های آنتی اکسیدان در شیمی درمانی اختلال ایجاد کنند و برخی دانشمندان عقیده دارند آنتی اکسیدان ها می توانند بدون اینکه اختلالی در تاثیر گذاری درمان سرطان ایجاد کنند، از سلول های نرمال محافظت کنند. این مرور شامل مطالعاتی می شد که در خصوص گلوتاتیون، ویتامین A، ویتامین C، ویتامین E، الاژیک اسید، سلنیوم و بتاکاروتن اجرا شده بودند و نتیجه گرفت که آنتی اکسیدان ها می توانند واکنش تومور به درمان و احتمال نجات از سرطان را افزایش بدهند و در ضمن به بیماران یاری می کنند تحمل شان در روند درمان بیشتر گردد.

مرور سیتماتیک دیگری که بر 33 مطالعه انجام شد، شواهدی پیدا نموده که استفاده از آنتی اکسیدان ها طی شیمی درمانی منجر به مسمومیت کمتر می گردد که در نتیجه به افراد اجازه می دهد دوز درمان را کامل کنند. تنها استثنایی که وجود دارد مطالعه ای بود که نشان داد افرادی که مکمل ویتامین A مصرف نموده بودند، احتمال مسمومیت شان بیشتر شده بود. این مرور روی مطالعاتی صورت گرفت که شامل ان - استیل سیستئین، ویتامین E، سلنیوم، ال - کارنیتین، کوآنزیم Q10 و الاژیک اسید می شده اند.

تداخل با سایر دارو ها

نمونه های زیادی از تداخلات احتمالی وجود دارد، اما یک نمونه ساده این است که ویتامین E این پتانسیل را دارد که احتمال خونریزی را در افرادی که داروی رقیق کننده خون کومادین مصرف می کنند افزایش بدهد.

تداخلاتی که بر نتیجه آزمایش خون اثر می گذارند

برخی از ویتامین ها مانند بیوتین (ویتامین B7) می توانند بر نتیجه آزمایش خون اثر بگذارند. لازم به یادآوری است که بیوتین ممکن است در ترکیب خیلی از مکمل های ویتامین وجود داشته باشد.

کمبود مواد مغذی

عوارض معمول شیمی درمانی، از دست دادن اشتها و حالت تهوع است، بنابراین دور از انتظار نیست که بیمار دچار کمبود مواد مغذی گردد. برخی از محققان این تئوری را قبول دارند که مصرف مکمل های مواد مغذی می تواند به کاهش کاچکسیای ناشی از سرطان یاری کند. کاچکسیا سندرم ِ کاهش وزن ناخواسته، از دست دادن توده عضلانی و کاهش اشتها است که 50 درصد از بیماران مبتلا به سرطان پیشرفته به آن دچار می شوند. این طور گفته می گردد که کاچکسیا منجر به 20 درصد از مرگ های سرطانی می گردد. متاسفانه به استثنای روغن ماهی که ممکن است مفید باشد، معلوم نشده که مکمل های مواد مغذی به این سندرم یاریی می کنند.

منابع غذایی در مقابل مکمل ها

مطالعات زیادی در خصوص مصرف آنتی کسیدان ها طی درمان سرطان انجان نشده است، اما استفاده از این مکمل ها با هدف پیشگیری از سرطان، یافته های جالبی داشته است. مثلا، آنالیز اینکه مصرف فراوان بتاکاروتن در تغذیه، با کاهش ریسک ابتلا به سرطان ریه چه ارتباطی دارد دریافت که خطر سرطان ریه افزایش یافته بود. همین مورد در سرطان پروستات نیز دیده شد: مصرف ویتامین E در رژیم غذایی منجر به کاهش ریسک این سرطان شده بود، اما مطالعه ای که به آنالیز تاثیر مکمل ویتامین E روی سرطان پروستات پرداخته بود نشان داد، خطر این سرطان با مصرف مکمل ویتامین E افزایش می یابد.

به طور کلی توصیه می گردد طی درمان سرطان، ویتامین ها و املاح به وسیله تغذیه دریافت شوند. تئوری که در این زمینه وجود دارد می گوید شاید علاوه بر بتاکاروتن، فیتوشیمیایی هایی در غذا ها وجود دارند که خواص ضد سرطانی دارند. یک تئوری دیگر این است که دریافت یک آنتی اکسیدان به صورت مکمل می تواند باعث گردد بدن، میزان کمتری از یک آنتی اکسیدان مهم دیگر را جذب کند.

گاهی مصرف یک مکمل بابت حل یک مشکل می تواند مسئله ای دیگر ایجاد کند. یک نمونه، مطالعه ای است که در آن افراد دچار سرطان پوست، مکمل سلنیوم دریافت نموده بودند. محققان دریافتند این مکمل با کاهش خطر ابتلا به سرطان ثانویه ریه، کولون یا پروستات مرتبط بوده است، اما منجر به افزایش احتمال دیابت نیز شده بود. بیشتر انکولوژیست ها توصیه می کنند رژیم غذایی سالمی داشته باشید و تصور نکنید آنتی اکسیدان های موجود در مواد غذایی، تهدیدی برای تاثیرگذاری درمان سرطان محسوب می شوند.

شیوه مطالعه

تفسیر برخی از اطلاعات در خصوص آنتی اکسیدان ها طی درمان سرطان، به دلایل زیادی سخت است که یکی از آنها، شیوه های متفاوت ِ به کاررفته می باشد. برخی از آزمایشات روی موش ها اجرا شده اند و نتیجه ای که از مطالعه روی موش ها گرفته می گردد ممکن است مشابه نتایج مطالعه روی انسان نباشد.

خیلی از این مطالعات روی سلول های سرطانی انسانی روی ظرفی در آزمایشگاه اجرا شده اند و هر چند اطلاعات خوبی به ما می دهند، اما بسیاری از فرایند های دیگر که در بدن انسان روی می دهند و می توانند واکنشِ دیده شده در آزمایشگاه را تغییر دهند، لحاظ نشده اند. ویتامین ها و آنتی اکسیدان ها ممکن است روی سلول های نرمال انسانی و سلول های سرطانی تاثیرات متفاوتی داشته باشند. مثلا در مطالعات آزمایشگاهی، به نظر می رسد سلول های سرطانی بهتر از سلول های نرمال می توانند ویتامین C را جذب کنند.

انکولوژیست شما به چه دلایلی ممکن است برای تان ویتامین تجویز کند؟

همانطور که انکولوژیست شما به دلایلی می تواند توصیه کند مکمل ویتامین و املاح مصرف نکنید، به دلایلی نیز ممکن است برای تان ویتامین تجویز نماید. برخی از این دلایل شامل موارد زیر می شوند:

برای پیشگیری از سرطان ثانویه

از آنجایی که درمان های سرطان مانند شیمی درمانی و پرتو درمانی، افراد را در معرض دیگر سرطان ها قرار می دهد، این امید وجود دارد که ریسک سرطان ثانویه را بتوان با مصرف مکمل های آنتی اکسیدان کاهش داد. همانطور که در بالا گفته شد، در یک مطالعه روی افرادی که دچار سرطان پوست بودند و مکمل سلنیوم مصرف نموده بودند نشان داد ریسک ابتلا به سرطان ثانویه ریه، کولون یا پروستات کاهش یافته بود.

همانطور که شواهدی مبنی بر پیشگیری از سرطان با مصرف مکمل ها (برعکس آنتی اکسیدان های غذایی) وجود ندارد، شواهدی نیز وجود ندارد که نشان دهد این مکمل ها در یاری به پیشگیری از سرطان ثانویه موثرند.

برای کاهش مسمومیت ناشی از درمان

در این مورد که آنتی اکسیدان ها، مسمومیت ناشی از شیمی درمانی را کاهش می دهند یا افزایش، مطالعات گوناگون اند. اما برخی از آزمایشات نشان می دهند این مکمل ها ممکن است کیفیت زندگی را برای عده ای از افراد طی شیمی درمانی بهبود بدهند. در یک تحقیق، یک ترکیب آنتی اکسیدانی حاوی ویتامین C، ویتامین E، ملاتونین و عصاره چای سبز توانسته بود احساس خستگی را در افراد دچار سرطان پانکراس کاهش بدهد.

افراد دچار سرطان پیشرفته یا کاچکسیا

مطالعه ای در خصوص مصرف مکمل ها طی درمان سرطان نشان داد، طول عمر بیمارانِ نجات یافته افزایش یافته بود. در این مطالعه میانگین عمر نجات یافته گان از سرطان، 76 درصد طولانی تر از آنچه انتظار می رفت شده بود. البته گفتنی است که این مطالعه، کوچک بوده (41 بیمار) و روی افرادی انجام شد که در مرحله آخر سرطان بودند و پیش بینی شده بود تنها 12 ماه فرصت زندگی دارند.

این بیماران با مکمل حاوی کوآنزیم Q10، ویتامین A، ویتامین C، ویتامین E، سلنیوم و فولیک اسید تحت درمان قرار گرفتند و به افرادی که سرطان ریه نداشتند، بتاکاروتن نیز داده شد. طول عمر این افراد به طور میانگین 5 ماه افزایش یافت. درمان کاچکسیای سرطان بینهایت چالش برانگیز است، اما شواهدی وجود دارد که اسید های چرب امگا 3 می توانند مفید باشند.

مورد خاص ویتامین D و سرطان

ویتامین D به دلایل متعددی در درمان سرطان، مورد توجه است. اولین دلیل اینکه برای بیمار مبتلا به سرطان، احتمالا دریافت میزان کافی از ویتامین D به وسیله تغذیه و نور آفتاب مقدور نیست. میزان توصیه شده ویتامین D روزانه 400 تا 800 واحد است که بستگی به سن دارد، اما در خصوص پیشگیری از سرطان، این مقدار به 1000 تا 2000 واحد در روز می رسد.

ما تصور می کنیم شیر غنی شده با ویتامین D منبعی از ویتامین D است، اما از آنجایی که تنها 100 واحد ویتامین D در یک لیوان شیر غنی شده وجود دارد، ضروری است 8 لیوان شیر در روز خورده گردد تا به 800 واحدی که توصیه شده برسد. خورشید، منبع خوبی از ویتامین D است و کافیست مدت کوتاهی دست ها و صورت خود را در معرض نور خورشید قرار دهید تا 5000 واحد ویتامین D بسازید. پس اگر در منطقه ای زندگی می کنید که می توانید بیرون بروید و دست ها و صورت خود را در معرض نور خورشید قرار دهید و ویتامین D بسازید مسئله ای ندارید، اما در خیلی از کشور ها چنین امکانی وجود ندارد.

به همین دلیل خیلی از پزشکان توصیه به مصرف مکمل ویتامین D3 می کنند. اینکه چه کسی احتیاج دارید مکمل ویتامین D3 مصرف کند، چیزی است که پزشک باید معین کند. یک آزمایش خون ساده و کم هزینه می تواند معلوم کند آیا احتیاج به مصرف مکمل ویتامین D3 دارید یا نه. هر چند این آزمایش خون به شما نمی گوید ذخیره کلی ویتامین D بدن تان چه اندازه است، اما می تواند شاخص معتبری باشد.

چرا ویتامین D این اندازه مهم است؟ مطالعات زیادی وجود دارند که نقش ویتامین D را هم در پیشگیری از سرطان و هم در درمان آن آنالیز نموده اند. پایین بودن سطح ویتامین D با افزایش خطر سرطان های زیادی مرتبط است و میزان بالای این ویتامین نیز می تواند خطر ابتلا به سرطان سینه و کولورکتال یا روده بزرگ را پایین بیاورد.

افرادی که در زمان تشخیص سرطان، میزان بیشتری ویتامین D دارند خیلی بیشتر ممکن است از سرطان ریه نجات پیدا کنند؛ و با توجه به آنچه در خصوص ویتامین ها طی درمان سرطان گفتیم، سطح پایین ویتامین D ظاهرا می تواند ریسک انتشار سرطان سینه (متاستاز) را بالا ببرد.

مطالعه ای از سوی یک موسسه ملی بزرگ سرطان دریافته افرادی که ویتامین D خون شان بالاست، 76 درصد کمتر ممکن است در اثر بیماری فوت کنند. از آنجایی که برخی از درمان های سرطان، افراد را در معرض پوکی استخوان قرار می دهند و ویتامین D به جذب کلسیم یاری می نماید، پس مقدار کافی ویتامین D می تواند بر کیفیت زندگی برخی از بیماران سرطانی اثر قابل توجهی بگذارد.

ویتامین D یک آنتی اکسیدان نیست و در بدن در واقع بیشتر شبیه یک هورمون عمل می نماید تا یک ویتامین. با وجود اینکه تحقیقات زیادی در خصوص نقش ویتامین D در افراد دچار سرطان اجرا شده، اما باز هم خیلی مهم است که پیش از مصرف این مکمل حتما با پزشک تان مشورت کنید. پزشک تان از شما خواهد خواست سطح ویتامین D تان را چک کنید تا ببینید اگر تغییری نموده است مصرف مکمل را آغاز کنید. تصور نکنید مصرف مکمل ویتامین D عوارضی ندارد. اگر میزان ویتامین D در بدن تان خیلی بالا برود، دچار سنگ کلیه خواهید شد.

ویتامین B12

ویتامین B12 نیز مانند ویتامین D، یک آنتی اکسیدان نیست و گفته می گردد خیلی از افراد بالای 50 سال دچار کمبود این ویتامین هستند. اما مانند سایر ویتامین ها باید در خصوص آن با پزشک تان حرف بزنید.

مصرف مکمل طبق توصیه پزشک تان

اگر انکولوژیست شما مصرف مکملی را برای تان تجویز کرد چند نکته هست که باید مد نظر داشته باشید:

• فقط زمانی از مکمل ویتامین ها یا املاح بهره ببرید که انکولوژیست تان فکر می نماید این ویتامین ها در شرایط خاصی که شما دارید مضر نیستند.
• مزایا و مضرات بالقوه ای که در بالا گفته شد تنها نگاهی اجمالی به این مسئله بودند که چرا مصرف مکمل ها بستگی به شرایط هر فرد به طور خاص دارد. پزشک شما ممکن است به چند دلیل به شما توصیه کند مکملی را مصرف کنید یا به طور کل از مصرف آن خودداری نمایید.
• همواره پیش از مصرف هر گونه دارویی، حتی دارو های معمولی که بدون نسخه پزشک به فروش می رسند اول با انکولوژیست تان مشورت کنید.
• فریب تبلیغا هایی را که با عبارت های طبیعی یا صد در صد گیاهی سعی دارند شما را متقاعد کنند محصول شان سالم است نخورید. حتی محصولی که کاملا گیاهی است و به صورت ارگانیک رشد نموده نیز می تواند حاوی سم باشد. خوب است بدانید خیلی از دارو های قوی شیمی درمانی نیز گیاهی هستند.
• فقط به اندازه تجویز شده توسط پزشک تان از مکمل بهره ببرید و تصور نکنید بیشتر، بهتر است، چون در واقع ممکن است مضر و بسیار خطرناک باشد. یادتان باشد مکمل ها حاوی ویتامین ها و املاح به میزان خیلی بیشتر از آن چه در رژیم غذایی نرمال وجود دارد هستند و نظارت بسیار کمی بر فراوریشان اعمال می گردد که باعث می گردد خیلی از آن ها حاوی سموم و فلزات سنگین باشند.
• تنها از ویتامین ها و املاح با کیفیت بهره ببرید. آنالیز کنید و ببینید آیا مورد تائید سازمان بهداشت هستند یا نه و آیا تست کنترل کیفیت روی شان اجرا شده است.
• در هر مراجعه به پزشک تان در خصوص نحوه ادامه مصرف مکمل ها یا احتمالا توقف مصرف شان صحبت کنید. تحقیقات مدام در حال اجرا شدن هستند و اطلاعات، طی این جریان پیوسته تغییر می کنند.

منبع: verywellhealth