برص واگیر ندارد - مجله زیبایی زندگی

برص واگیر ندارد

گفتگو با دکتر امیرهوشنگ احسانی

برص یا ویتیلیگو که قدیم ترها به آن پیسی می گفتند، نوعی بیماری التهابی پوست است. این بیماری معمولا به صورت لکه های سفید رنگ و به طور قرینه در دو سمت بدن خود را نشان می دهد. می گویند علت تعیینی برای پیدایش برص و درمان قطعی آن وجود ندارد. برای اینکه به درستی یا نادرستی این گفته پی ببریم پای صحبت های دکتر امیرهوشنگ احسانی، متخصص پوست و مو نشستیم تا ما و شما را بیشتر با این بیماری آشنا کند.

آقای دکتر، بهتر است بحث مان را با تعریفی از این بیماری شروع کنیم، اینکه اصلا برص چیست؟

یکی از بیماری های پوستی که از مدت ها پیش بشر آن را شناخت و تحت نام های مختلف از آن یاد کرد، بیماری برص یا همان لک و پیس می باشد که در اصطلاح علمی به آن ویتیلیگو می گویند. انسان های اولیه این بیماری را نوعی جذام می دانستند و متأسفانه با بیماران مبتلا مانند بیماران جذامی رفتار و آنها را از خود طرد می کردند و این بیماران مجبور بودند تا آخر عمر تنها زندگی نمایند. این در حالی است که برص یک بیماری خودایمنی است که در آن بدن بر علیه خودش شروع به مبارزه می نماید، یعنی رنگدانه پوست به نام یک ماده خارجی به تعداد میرود و بدن سعی می نماید رنگدانه های خودش را از بین ببرد و نتیجه این می شود که در نقاطی از بدن لکه هایی کاملا سفید که فاقد رنگدانه هستند ایجاد می شود. در بیماری برص، سلول های ملانوسیت پوست به علت هایی تعیین یا ناتعیین از بین می فرایند و وقتی ملانوسیت ها از بین بفرایند، دیگر رنگدانه از این سلول ها ساخته نمی شود و پوست به صورت موضعی به رنگ سفید در می آید.

با این حساب هیچ علتی برای پیدایش این بیماری وجود ندارد؟

همان طور که گفته شد، خیر. اما اگر این بیماری در یکی از اعضای خانواده وجود داشته باشد امکان اینکه در دیگر افراد خانواده هم این بیماری دیده شود وجود دارد. زیرا برص ممکن است به وسیله ژنتیک از پدر، مادر یا خانواده نزدیک به فرد برسد اما امکان ابتلای وراثتی آن تنها 20 درصد است. بنابراین ممکن است هر کس با زمینه ژنتیکی یا غیرژنتیکی به این بیماری مبتلا شود.

در چه سنی، افراد بیشتر درگیر این بیماری می شوند؟

در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد ولی بیشترین سن ابتلا بعد از دو سالگی است زیرا این بیماری معمولا مادرزادی نیست و در سنین جوانی بیشتر رخ می دهد. با این حال ما مبتلایانی زیر دو سال یا حتی افرادی که در سن بالا به این بیماری دچار شده اند را دیده ایم.

آقای دکتر، امکان ابتلا در چه مناطقی از بدن بیشتر است؟

لک و پیس ابتدا از مناطقی که بیشتر تحت فشار هستند شروع می شود، مثل آرنج ها، زانوها و نشیمنگاه، بعد ممکن است در نقاط دیگر بدن توسعه پیدا کند. در برخی افراد هم که به این بیماری دچار شده اند، ابتلا پس از زخم شدن ناحیه به وجود آمده است.

با توجه به اینکه می گویید علت خاصی برای پیدایش برص وجود ندارد، آیا پس از ابتلا تعیین است که بیماری چه سیری را طی می نماید و تا چه حد پیش می رود؟

خیر، فرایند پیشرفت هم قابل پیش بینی نیست و اینکه بیماری در آینده چه سیری را طی می نماید و آیا کسی که دو یا سه لکه سفید داشته باشد لکه ها اضافه یا محدود می شوند یا اصلا خود به خود خوب می شود یا نه، کاملا تعیین نیست، مثلا در فردی ممکن است دو یا سه لکه سالیان سال ثابت بماند در حالی که در فردی دیگر ظرف مدت کمتر از چهار ماه لکه ها سطح وسیعی از بدن را بپوشانند. دانشمندان هنوز نتوانسته اند چگونگی سیر بیماری را کشف نمایند اما در مواردی که لکه ها محدود هستند، می توانند به وسیله دارو یا پیوند، آن را کنترل نمایند.

آیا این بیماری می تواند سلامتی انسان را به خطر بیندازد؟

ابدا. این بیماری یک درگیری پوستی است که ممکن است به علت نمایان بودنش فقط از نظر روحی فرد را دچار مشکل کند اما از نظر جسمی هیچ مسئله ای برایش ایجاد نمی نماید. تنها در مواردی که این لکه ها در چشم یا گوش بیمار ایجاد شود ما او را برای درمان به متخصصان مربوطه معرفی می کنیم.

اگر لکه ها در سر باشند چطور، ممکن است آن قسمت از سر دچار ریزش مو شود؟

خیر. فقط ممکن است موهای آن ناحیه از سر سفید شوند که در این صورت درمان بسیار سخت و امید به بهبود بیماری کم می شود.

آیا رنگ پوست می تواند تأثیری در به وجود آمدن یا تشدید بیماری داشته باشد؟

خیر، تاثیری ندارد. اما چون لکه ها سفید هستند، در افراد سفید پوست خیلی ایجاد مشکل نمی نماید. برای مثال اروپایی ها در صورت ابتلا کمتر به فکر درمان هستند چون رنگ سفید پوست شان مانع نمایان شدن لکه ها می شود، برعکس در نژاد سیاه به علت تضاد شدید رنگ پوست و رنگ لکه ها این بیماری بیشتر خود را نشان می دهد و فرد را مجبور به پیگیری و درمان می نماید.

آفتاب چطور، برای این بیماران مضر است یا نه؟

این افراد به علت از دست دادن رنگدانه های بدن زودتر دچار آفتاب سوختگی می شوند و پوستشان نیاز به محافظت بیشتری در برابر آفتاب دارد، بنابراین مبتلایان باید نواحی سفیدشده را کاملا با ضد آفتاب بپوشانند تا دچار آفتاب سوختگی شدید نشوند. اما در مواردی هم طبق نظر پزشک و تحت شرایطی خاص آفتاب به نام یک عامل درمانی در بیماران به کار می رود.

آیا این بیماری واگیر دارد، یعنی ممکن است با دست دادن یا تماس پوستی با فرد مبتلا ما هم دچار شویم؟

به هیچ وجه. این بیماری به هیچ نام ممکن نیست از فردی به فرد دیگر به وسیله ارتباط پوستی یا هر نوع ارتباط دیگری سرایت کند. این افراد می توانند مانند همه ازدواج نمایند، بچه دار شوند و مسئله ای هم نداشته باشند. اما باید این را هم بدانید که یکی از دلایلی که زن یا مرد می توانند تقاضای طلاق بدهند، وجود برص در فرد مقابل است. ناگفته نماند که این فقط به این علت است که شاید طرفین نتوانند از نظر ظاهری شرایط طرف مقابل را قبول نمایند و نه به خاطر مسائل جسمی یا واگیردار بودن. افراد هیچگاه نباید فراموش نمایند که این بیماری ممکن است در هر سنی و برای هر کسی اتفاق بیفتد، بنابراین باید رفتاری کاملا طبیعی با بیماران مبتلا داشته باشند، چون آنها در پیدایش بیماری خود هیچ نقشی نداشته اند و مسئله ای برای کسی پیش نمی آورند.

بیماران مبتلا به برص چقدر می توانند به بهبودشان امیدوار باشند، آیا اصلا درمان قطعی برای این بیماری وجود دارد؟

متأسفانه خیر. همان طور که علت و فرایند پیشرفت بیماری تعیین نیست، درمان قطعی هم برای آن وجود ندارد. در برخی افراد ممکن است درمان دارویی یا پیوند جواب بدهد و بیمار دیگر ضایعه ای در بدن نبیند در حالی که در افرادی دیگر بیماری حتی پس از پیوند هم ممکن است دوباره عود کند.

روش های درمانی برص چیست؟

یکی درمان دارویی به وسیله کورتون است که می تواند تا حدودی بیماری را کنترل و از توسعه آن جلوگیری کند اما به علت عوارض زیاد مصرف کورتون در طولانی مدت نمی توان از آن استفاده کرد، از این روش در مواردی که لکه ها محدود هستند استفاده می شود. روش دیگر پیوند پوست است که این روش هم در مواردی که لکه ها محدود هستند و در طی سه یا چهار سال پیشرفت نکرده اند، استفاده می شود. بیشتر افرادی که برص، صورت آنها را درگیر کرده از این روش استقبال می نمایند. روش های درمانی فوتوتراپی و لیزر اگزایمر هم برای موارد محدود بودن لکه به کار می فرایند که 40 تا 50 درصد بهبودی را در پی دارند و می توانند جلوی پیشرفت بیماری را هم بگیرند.

منبع:http://salamat.com

منبع: راسخون