یک شیرینی 100 ساله از اردبیل
به گزارش مجله زیبایی زندگی، روح الله محمدی ـ معاون میراث فرهنگی استان اردبیل ـ درباره این شیرینی سنتی شرح داد: پارتداما، پیشی، چخماقی، باقلوای زعفرانی، سه گوش، قطابی، شیرینی کشمشی، راحت الحلقوم، مارمالاد، حلوای زعفرانی، باقلوای بادام، قرابیه گردو و بیچرنیک از جمله شیرینی هایی است که از گذشته در اردبیل تهیه می شده و امروز می توان در قنادی های سنتی و یا قدیمی شهر، نمونه های آن را به شکل محدود پیدا کرد. چنگوری نیز از نخستین شیرینی های خانگی بوده که قبل از پیدایش قنادی ها و شیرینی پزی ها در استان اردبیل و بویژه در شهرستان نمین تهیه می شده است. امروز هم در مراسم هایی چون چهارشنبه سوری، روزهای عید و سیزده به در به وسیله بعضی خانواده ها تهیه می گردد، ولی تهیه این شیرینی خانگی مانند گذشته رایج و متداول نیست.
محمدی درباره قدمت پخت چنگوری اعلام کرد: مهارت پخت چنگوری به زمان های قدیم برمی گردد و حتی می توان گفت نخستین شیرینی خانگی سنتی است که قدمت آن به 100 سال پیش می رسد.
او اضافه نمود: اصلی ترین مواد اولیه این شیرینی سنتی، آرد برنج، شیر محلی و تخم مرغ است که سرشار از پروتئین و فیبر است. در بیشتر شیرینی های سنتی اردبیل، آرد و تخم مرغ مواد اصلی به شمار می آید و به همین خاطر این گروه از غذاها می تواند به عنوان یک میان وعده مقوی، کالری بدن را در طول روز تأمین کند.
معاون میراث فرهنگی اردبیل بعلاوه اظهار کرد: به دلیل رواج شیرینی هایی با روش پخت صنعتی و تغییر ذائقه نسل جوان، مهارت پخت چنگوری در معرض فراموشی قرار گرفته بود، بنابراین مهارت پخت و تهیه این شیرینی را که بیشتر در میان افراد میانسال و کهنسال رواج داشت، در لیست میراث ناملموس کشور به ثبت رساندیم.
محمدی مراحل در ادامه شیوه پخت شیرینی سنتی چنگوری را به این شرح شرح داد: در یک کاسه دو عدد تخم مرغ محلی را شکسته و با همزن دستی یا قاشق خوب هم می زنیم. سپس آرد را کم کم به تخم مرغ ها اضافه نموده و خوب مخلوط می کنیم و زعفران کوبیده شده و بعد زردچوبه را به مواد اضافه نموده و هم می زنیم تا مواد خوب رنگ بگیرد. آرد برنج را نیز به حدی اضافه می کنیم که مواد غلیظ گردد و در مرحله آخر شیر را کم کم اضافه نموده و خوب مخلوط می کنیم تا بریده بریده نگردد. غلظت مواد باید به حدی باشد که وقتی با ملاقه داخل تابه می ریزیم حالت کشسانی داشته باشد. بعد از آماده کردن مواد شیرینی، یک تابه مسی را روی حرارت کم قرار داده و مقداری کره داخل آن می ریزیم تا آب گردد و با ملاقه مواد را به آرامی در وسط تابه ریخته و منتظر می مانیم تا خودش را بگیرد و یک طرف آن سرخ گردد. بعد از آن که روی شیرینی به شکل حباب های ریز شد، آن را برمی گردانیم تا طرف دیگر آن هم سرخ گردد. به این ترتیب، یکی یکی شیرینی ها را پخته و روی آن ها شکر می پاشیم.
منبع: گردشبان